Rezime

Predmet ovog rada je analiza ponašanja podužno neukrućenih i ukrućenih limenih nosača (zavarenih čeličnih I - nosača) opterećenih lokalnim opterećenjem (koncentrisanim ili raspodijeljenim opterećenjem na određenoj dužini) na jednom pojasu u ravni rebra nosača, koje se u literaturi naziva patch loading, kao i određivanje njihove granične nosivosti. Ovaj slučaj opterećenja se često pojavljuje u praksi, a reprezentativni primjeri toga su opterećenja glavnih nosača prilikom izgradnje mostova tehnologijom prevlačenja (lansiranja) preko privremenih oslonaca, opterećenja kranske staze, veze stub-greda i sl. Problematika se izučava intenzivno više decenija, teorijski i eksperimentalno, sa ciljem što tačnijeg praćenja ponašanja i određivanja granične nosivosti. Međutim, još uvijek nisu dobijena rešenja koja bi na zadovoljavajući način obuhvatila kompleksan uticaj svih parametara. U poslednje vrijeme sve češće se koriste numeričke analize u kombinaciji sa eksperimentalnim istraživanjima. Korišćenjem softverskih paketa baziranih na metodi konačnih elemenata moguće je izvesti obimnije parametarske analize. Tako se na najbolji način mogu izdvojiti i kvantifikovati uticaji pojedinih parametara na graničnu nosivost. Slična parametarska analiza je sprovedena i u ovom radu. U ovom istraživanju je analiziran uticaj dužine opterećenja i drugih parametara na graničnu nosivost podužno neukrućenih i ukrućenih čeličnih I - nosača (sa ravnim ukrućenjima). Primarni cilj ovog istraživanja je analiza efekta ojačanja koji je definisan kao odnos između granične nosivosti podužno ukrućenih i podužno neukrućenih nosača. Efekat ojačanja za različite dužine opterećenja zavisi od krutosti podužnog ukrućenja, odnosa dužine i visine opterećenog panela rebra, vitkosti rebra i krutosti opterećenog pojasa. Važeći evropski standard EN 1993-1-5 ne uzima u obzir uticaj dužine opterećenja na efekat ojačanja. Ova analiza međutim pokazuje da efekat ojačanja zavisi od dužine opterećenja. U radu je definisan izraz za određivanje granične nosivosti neukrućenih i ukrućenih nosača koji obuhvata uticaj većeg broja parametara.